Ұлы Дала қазынасы
Невзоровтар отбасы атындағы облыстық бейнелеу өнері музейінің залдарында бірегей көрме ашылды. Абай облысы және Шығыс Қазақстан облысының әкімдіктерінің бастамасымен Өскемен қаласындағы Шығыс Қазақстан тарихи-өлкетану музейі көшпенділердің ежелгі өркениетінің асыл қазыналарын көпшілік назарына таныстырды. Көрмеде Елеке Сазы қорымынан табылған бірегей алтын бұйымдар, Берел мен Қарақаба қорымдарының жәдігерлері, Ұржар ауданы Тасарық қорымынан шыққан заттар, б.з.д. VIII–III ғасырлардағы киім-кешек, әшекей бұйымдар мен қару-жарақтардың қалпына келтірілген нұсқалары Қазақстан өнері залдарында көрермендерді қызықтырмақ.
Бұл көрме – Қазақстан Республикасының жетекші археологтары, тарих ғылымдарының докторы Зейнолла Самашев пен тарих ғылымдарының докторы, профессор Абдеш Төлеубаевтың еңбегінің нәтижесі. 2016–2025 жылдар аралығында олар Шығыс Қазақстан аумағында терең зерттеулер жүргізіп, 28 мыңнан астам жәдігер тапты. Ерте темір дәуірінен бастап ерте орта ғасырларға дейінгі кезеңді қамтитын көшпенді мәдениетке қатысты жаңа деректер ашылды: скиф-сақ жануарлық стилінде жасалған бірегей алтын әшекейлер, керамика және қола бұйымдар табылды. Суретші әрі этнограф-қарутанушысы, Қазақстан Суретшілер Одағы мен Қазақстан Республикасының Сурет Академиясының мүшесі, тарих ғылымдарының кандидаты Ахметжан Қалиолла Зейнолла Самашевтың сызбалары бойынша ежелгі ата-бабалардың бейнелерін, олардың киім-кешегі, әшекей бұйымдары мен қару-жарағын қайта жасады. Олардың еңбегінің арқасында көрермендер б.з.д. VIII–VII ғасырларда өмір сүрген «Текті жауынгер жігітті», тағзым етіп тұрған сарай қызметкерлеріне жоғарыдан көз тастаған тағында отырған қаһарлы «Қағанды», Берел қорғанынан табылған аң терісінен тігілген ішігі бар «Текті әйелді» және «Каракаба» некрополінен шыққан ғажайып тәж киген «Жас ханшайымды» тамашалай алады. Тағы бір экспонат – «Үржар ханшайымы» – қазіргі Үржар ауданының аумағында өмір сүрген абыз әйел. Бұл реконструкцияны суретші-реставратор, «Остров Крым» ғылыми-реставрациялық зертханасының негізін қалаушы әрі жетекшісі, академик Қырым Алтынбеков жасаған. Сондай-ақ мұнда қорғаннан табылған жылқының салтанатты жабдығының реконструкциясы да ұсынылған.
Елеке сазы қорымындағы «Патша» қорғанынан шыққан қазынадан табылған сенсациялық олжалар – б.з.д. VIII ғасыр шамасында жасалған арқар, барыс, грифон бейнеленген құйма мүсіндер — сұлулығымен және нәзік шеберлігімен таң қалдырады. Бұл бұйымдар өмір тарихын айтып тұрғандай көрінеді; археолог-ғалымдар оларды ұқыппен зерттеп, өткеннің бөлшектерін жинап, осындай көрмелерде жұртшылыққа ұсынуда.
Көрменің ашылуы шынайы өнер мен сұлулықтың мерекесіне айналды. Іс-шара басталмас бұрын қонақтарды Шығыс Қазақстан облыстық филармониясының «Алтай» фольклорлық-этнографиялық ансамблі қарсы алды.
Вернисаж соңы белгілі модельер Тарбия Айдымбаеваның «Берелдің алтыны» топтамасынан сән үлгілері көрсетілімімен аяқталды.
Салтанатты шарада жиналғандарды Шығыс Қазақстан облысы мәдениет басқармасының басшысы Самат Берікболұлы Қасенов және Абай облысының мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының басшысы Омархан Жанжігіт Азалбекұлы құттықтап, жылы лебізін білдірді.
Көрменің ашылуы – тек музейдің немесе қала өміріндегі маңызды мәдени оқиға ғана емес. Бұл екі облыстың ынтымақтастығының көрінісі болып табылады, ол халықтың мұрасын сақтауға, туған жер тарихын әрбір адамның игілігіне айналдыруға мүмкіндік береді.


















