«Қолында гүл бар адам зұлымдық жасай алмайды»
Манат Саясатұлы Төребаевты еске алу кеші

Мұғалімдер күні мерекесінің алдында – жүректері өнерге, білімге толы шәкірттері мен әріптестері Манат Саясатұлы Төребаевты еске алу үшін жиналды. Ол өмірден бір жыл бұрын озды, бірақ оның жылы жүзін, мейірімділігін, жанға жақындығын ешкім ұмытпайды.

Бұл кеш – ұстазға арналған ерекше күннің құрметіне, өмірін балаларға білім беруге, шабыттандыруға және тәрбиелеуге арнаған жанға деген алғыстың көрінісі болды.

Залда тыныштық орнады. Адамдар естеліктерін бөлісті, көздерінен жас тамды. Экранда фотосуреттер жарқырады – әрбір суретте оның жүрегі, мейірімі, нәзіктігі көрініс тапқандай. Әңгімелер шықты – жылы, жанға жақын, сүйіспеншілігі мол ұстаз туралы.

Мүмкін, бұл кездесудің маңызын толық жеткізу үшін сөздер жеткіліксіз болар. Сол сәтте айтылған әрбір естелік – жүректен шыққан үн, жүректен жүрекке жеткен шынайы сезім.

Манат Саясатұлы Төребаев туралы алғаш сөз сөйлеген – музей директоры Татьяна Александровна Стромская болды. Оның әңгімесінен жасампаздық пен энергия иісі сезілді – өйткені Татьяна Александровна үнін жұмсақ, ойлы шығарса да, көз алдыңда жас суретші, жаңадан ұстаздыққа қадам басқан, кейін мейірімді әрі назды мұғалімге айналған жан көрінді.

«…Өмірде кейде бізге өте жақын, түсінігіміз бір адаммен кездесуге мүмкіндік туады. Өмірге, өнерге, адамдарға, балаларға деген қатынасымыз бірдей адаммен. Міне, менің өмірімде сондай кездесу болды, ол өте ерте – 90-жылдардың басында. Сол кезде Н. Крупская атындағы институтқа студент келді – Манат Саясатұлы Төребаев. Мен сол кезде оларға өнер тарихын оқытатынмын». Жас жігіт келді – әскерден жаңа оралған, өнерге шексіз құштарлық танытқан жан. Сол күннен бастап біздің өмір жолдарымыз бір-бірінен ажырамады.

Қалада біз бірге қызмет атқарған балалар өнер мектебі жабылғаннан кейін, біз өзімізде – Невзоровтар атындағы облыстық бейнелеу өнері музейінде – балаларға арналған көркем студия аштық. Сол кезден бастап Манат Саясатұлы біздің балалармен бірге еңбек етті.

Тек балалармен жұмыс істеді деп айту дұрыс емес. Ол балалармен бірге өмір сүрді. Солар оның қуанышы да, бақыты да болды. Ал ең бастысы – олар оның шәкірттері еді, ол оларды әсемдік әлеміне жетелейтін. Ол оларға қоршаған дүниені жай адамның көзімен емес, суретшінің көзімен көруге үйретті.

Айта кету керек, Манат Саясатұлы біздің музейде қызмет еткен барлық жылдар өте маңызды болды. Ол – Құдайдың берген ұстазы еді. Балаларға ең бастыны – әсемдікті түсінуді үйрететін ұстаз. Өйткені, «қолында гүл бар адам зұлымдық жасай алмайды», – деп жазған ақын.

Эстетикалық тәрбие секторының меңгерушісі, сол көркем студияның түлегі Ольга Андреевна Неудачина, бірнеше жыл Манат Саясатұлы Төребаевпен бірге жұмыс істеген, мектеп пен студияның құрылуы мен жұмысын айтып, фотосуреттер көрсетті.

Содан кейін естеліктер толқыны басталды. Студияны біраз жыл бұрын аяқтаған шәкірттер, кейіннен үлкен болған балалар өнер мектебінің бұрынғы оқушылары да ұстаз туралы өз ойларын бөлісті. Қазіргі шәкірттер де өз естеліктерін айтып, ойларын білдірді.

«Коминтерн көшесінде футбол ойнайтынбыз, қыс кезінде — хоккей. Барлық жігіттерді де, қыздарды да шығарып алып ойнайтын. Егер әдепсіздік жасасаң — ескерту жасайтын. Біз ренжитінбіз. Бірде есімде, екінші қабатқа көтерілдім, сәлемдеспедім, бірдеңе айқайладым. Манат Саясатұлы – мен жақсы естимін – деді: „Шықпаймын, сәлемдесу керек болады“. Мен сәлем бердім — ол күліп жіберді де шықты… Сол сәт әлі көз алдымда».
— Алинов Адлет

«Мүсін сабақтары оның ең керемет сабақтары еді. Үнемі әзілдесетін, үнемі күлімсірейтін. Бірде-бір рет қиналып, көңілі жабық көрінгенін есімде жоқ. Әрқашан позитивті болды».
— Ольга Тимербаева

«Манат Саясатұлы әріптес ретінде нағыз тірек, күш-қуат болды. Ол кеткенде өте қиын болды. Ал оны әріптес ретінде кім алмастыра алады?»
— Ольга Неудачина

«Шәкірттері оны ұмытпай, үйреткенін есте сақтаса екен…»
— Ахметов Марат

«Біз үнемі үзілістерде ойнауға шығатынбыз. Кейде доппен ойнайтынбыз, сол кезде доп мүлде басқа жаққа ұшып кететін. Біз «осымен, доп жоғалды» деп ойлайтынбыз. Бірақ келесі күні ол қайта пайда болатын — Манат Саясатұлы оны табатын».
— Дюсенгалиева Аида

«Манат Саясатұлы өте жақсы адам болды — позитивті, мейірімді. Мұндай адам кеткеніне өте өкінішті… Ол әрқашан бәрін жинап, ешкімнің көңілі қалмауын қадағалайтын, ешкім жалғыз қалмауы үшін күш салатын. Барлығы бірге болсын, достассын дегендей».
— Коновалов Богдан

Осылайша, естеліктердің сынықтарынан, қарапайым әрі байқалмай қалатын сәттерден бір адамның бейнесі жасалды. Ол қайтадан жанымызда болды — экраннан күлімсіреп, шәкірттердің жүрегін өз жылуымен жылытып тұрды.